home
laatste update: dec 2024
De Franse bezetters (sinds 1794) gaan in 1799 alle bestaande postdiensten nationaliseren. De Postwet van 1810 standaardiseert de tarieven. De Rijkstelegraaf werd in 1852 opgericht. Dat reguleerde de telegrafie. In 1893 kwam er de Administratie der Posterijen en Telegrafie.
In 1915 werd de Bedrijvenwet 1912 van toepassing op de organisatie, waarmee deze de juridische status van staatsbedrijf kreeg. In 1928 werd de naam, om ook het element 'telefoon' erin tot uiting te laten komen, veranderd in Staatsbedrijf der Posterijen, Telegrafie en Telefonie (PTT. De Postwet van 1850 bepaalde dat elke gemeente een postinrichting moest hebben. Dus kwamen die er ook in de gemeente Renkum en Doorwerth. Er verschenen postkantoren (Renkum en Wageningen) en hulppostkantoren, daaronder waren weer bestelhuizen. (Oosterbeek, Heelsum en Renkum) Wolfheze en Doorwerth waren aanvankelijk een distributiekantoor.
In 1851 las je in de krant: Te bevragen met franco Brieven
aan het
Hulpkantoor der Posterijen te Renkum of Oosterbeek. Waar dat dan was ??In 1894 liet het Post en Telegraafkantoor weten dat de klerk der posterijen 2e kl. dhr. W. D. Van der Meulen, van Os naar Renkum kwam. In 1895 verplaatst op de 15e Mei, de surnumerair der posteryen G. A. Prins van Oorschot naar Renkum. In 1896 werd benoemd tot commies der posterijen 4e kl. de surnumerair G. A. Prins, te Renkum. In 1900 is er een benoeming tot directeur van het post- en telegraafkantoor te Renkum, van J. Muus Jr. In 1905 verplaatst zicht de commies-titulair der posterijen en telegrafie W. D. van der Meulen van Renkum naar Enschede. Werken bij de Post haalde aldus het landelijke nieuws, wat een tijden.
De Rijkspostspaarbank 1851 werd later Postgiro RPS, en Postbank tot 2009. In 2008 besloten TNT Post en Postbank de dienstverlening te verzorgen vanuit kleinere verkooppunten, waardoor de postkantoren verdwenen. De Giro werd in 2009 gekocht door een bank.
Vanwege de privatisering zijn er tegenwoordig vele postkantoren waar je pakjes kunt afgeven of ophalen. Helaas veranderen de adressen en openingstijden steeds. De TPG-post, de TNT-post en Post-NL, als opvolgers van de PTT heeft nog steeds postzegels en brievenbussen.
Bestelhuis Oosterbeek
Te Oosterbeek was in 1858 een bestelhuis gevestigd behorende tot postale gebied van het postkantoor Arnhem. Het bestelhuis werd op 20 juni 1865 opgeheven en vervangen door een hulppostkantoor.
Hulppostkantoor Oosterbeek
Het hulppostkantoor Oosterbeek werd opgericht op 21 juni 1865. Het hulppostkantoor behoorde tot het ressort van het postkantoor Arnhem
Postkantoor Oosterbeek
Met ingang van 16 augustus 1877 is te Oosterbeek een postkantoor gevestigd. Op 15 april 1882 werd te Oosterbeek een telegraafkantoor opgericht.
Post- en telegraafkantoor Oosterbeek
Met ingang van 1883 is te Oosterbeek een post- en telegraafkantoor gevestigd door vereniging van het postkantoor en het telegraafkantoor ter plaatse
Mededeelingen No 6698S van 26 juni 1929: De bij wijze van proef gevestigde bijkantoren te Beek(Lb.), Boskoop, Delden, Gemert, Huizen (N.H.), Oosterbeek, Raalte, Waddinxveen, Warmond, Wolvega, Wijhe en Zundert worden met ingang van 1 Juli 1929 vervangen door een hoofdkantoor.
Mededeelingen No 10599S van 30 september 1931: Het postagentschap Oosterbeek Utrechtschestraatweg werd met ingang van 19 September j.l. tot nader aankondiging gesloten.
.
Mededeelingen No 11170S van 14 oktober 1931: Het tijdelijk gesloten postagentschap Oosterbeek-Utrechtscheweg (niet Oosterbeek-Utrechtschestraatweg, zoals abusievelijk werd vermeld in Med XXXIX/1931 waarbij de sluiting werd medegedeeld), wordt met ingang van 2 November 1931 heropend.
Het postagentschap Oosterbeek-Utrechtscheweg werd opgeheven op 1 juni 1958
Bron Ned Academie voor filatelie
1856 - 1877
1887 - 1903
Staatsblad van 1 jan 1877
Sinds 1877 was er een hulppostkantoor op de hoek van het Postpad met de Weverstraat. Het Postpad is in het verlengde van het Jagerspad naar de Weverstraat. Op de Weverstraat waar nu de nrs. 73-75 zijn.
Demoed noemt op pagina 337 een Postkantoor in het pand Weverstraat 42 Oosterbeek. (deze tekst kan gaan over het hiernaast vermelde: Het kantoor was gedurende de 25 jaren van zijn bestaan gevestigd in de Weverstraat, hoek Annastraat, daarna iets hooger in een gebouw, eigendom der gemeente. Dan zijn er volgens Demoed dus twee verschillende kantoren aan de Weverstraat geweest !
"Te rekenen van 16 Augustus jl., is het hulp kantoor der posterijen te Oosterbeek vervangen door een Postkantoor, hetwelk gelegen is in de Weverstraat aldaar". Uit de Arnhemsche courant 20-08-1877
Op het hulppostkantoor was P. W. H. Provó Kluit de baas.
" Wij WILLEM III, bij de gratie Gods, Koning der Nederlanden, Prins van Oranje-Nassau , Groot-Hertog van Luxemburg, enz., enz., enz. Gelet op art. 6 der wet van 12 April 1850 {Staatsblad n°. 15);Gezien het rapport van Onzen Minister van Financien, van den 7den Julij 1877, n°. 91, Posterijen;Hebben besloten en besluiten:Er wordt een postkantoor gevestigd te Oosterbeek, gemeente Renkum, provincie Gelderland.Het tijdstip, waarop dat kantoor in werking zal komen, wordt nader door Onzen Minister van Financien bepaald.Onze voormelde Minister is belast met de uitvoering van dit besluit, waarvan afschrift zal worden gezonden aan de Algemeene Rekenkamer, en 't welk in de Staatscourant en in het Staatsblad zal worden geplaatst.Bagnères de Luchon , den 24sten Julij 1877".
bron: Staatsblad van het Koningrijk der Nederlanden, 01-01-1877.
Alg Handelsblad 1881
"Posterijen en Telegraphie. Vacante directies. Post- en tel.-kant. te Oosterbeek. Jaarwedde ƒ1800 en vrije woning. Pensioensgrondslag ƒ 2200. Borgtocht ƒ 10.900". Uit Het vaderland van 21-01-1898.
"Oosterbeek, 8 Aug. De 16den dezer is het 25 jaren geleden, dat hier ter plaatse een postkantoor werd gevestigd. Aanvankelijk waren er aan verbonden een directeur en drie bestellers, die, omdat er toen nog geen geregeld vervoer op Oosterbeek was, viermaal daags de brieven van Arnhem haalden en daarheen brachten. Reeds een jaar later veranderde dit, daar toen de treinen geregeld te Oosterbeek (hoog) stopten. Den 1sten December 1882 werd het een vereenigd kantoor voor posterijen en telegrafie. Hoezeer Oosterbeek zich in den loop der jaren heeft uitgebreid en in welke mate het vervoer van brieven, drukwerken, telegrammen enz. is toegenomen, blijkt, wanneer men weet, dat thans aan de inrichting zijn verbonden: een directeur, 2 vaste klerken en 8 bestellers, terwijl in de zomerdrukte nog een noodhulp-besteller wordt aangesteld. Het kantoor stond achtereenvolgens onder het beheer der directeuren Provó Kluit (ongeveer 10 jaar ), J. A. v. d. Velde ( ook circa 10 jaren), thans te Assen, en daarna onder diens broeder. Van het personeel, dat bij de oprichting werd aangesteld, is tegenwoordig alleen nog werkzaam de besteller J. Harmsen, die dus den 16den Augustus zijn 25-jarige ambtsvervulling hier ter plaatse raag herdenken. Dat die ambtsvervulling tevens een trouwe plichtsbetrachting was, zullen zijne achtereenvolgende superieuren zeker gaarne willen getuigen. Het kantoor was gedurende de 25 jaren van zijn bestaan gevestigd in de Weverstraat, hoek Annastraat, daarna iets hooger in een gebouw, eigendom der gemeente en zal nu weldra overgaan in een Rijksgebouw aan de Annastraat". Uit de Arnhemsche courant 09-08-1902
. In 1903 komt er een nieuw postkantoor aan de Annastraat.
Heemkunde Renkum
1903 - 1944
In 1903 kwam er een echt nieuw postkantoor aan de Annastraat 26 of 28. In de Annastraat tussen hoek Lukassenpad en Postpad schuin tegenover het Jagerspad.
Tijdens de oorlog werd het postkantoor aan de Annastraat verwoest.
Het vond een tijdelijk onderkomen in de “villa Marja” aan de Utrechtseweg om later naar het nieuwe gebouw aan Plein 1946 te worden verplaatst.
Een foto bij het Gelders Archief.
Een foto bij het Gelders Archief.
1960 - 2009
Naar een ontwerp uit 1954 van de architecten: Chr.J. Cramer en W.J. Gerretsen. Klaar in 1960
opname Harry Smit
Het stond te koop in 2010.
Er kwam geen ander postkantoor meer, weg bezuinigd of niet meer nodig.
Sinds 2019 een gemeentelijk monument.
Erfgoedvereniging Heemschut
Het hulppostkantoor Renkum werd opgericht op 1 september 1850. Het hulppostkantoor behoorde tot het ressort van het postkantoor Wageningen.
Post- en telegraafkantoor Renkum. Met ingang van 15 juni 1882 is te Renkum een post- en telegraafkantoor gevestigd.
Mededeelingen van 17 maart 1937: Met ingang van 1 April 1937 worden de postkantoren te Hansweert, Joure, Lemmer, Lobith-Tolkamer, Raalte, Renkum, Sassenheim, Twello en Vianen vervangen door hulppostkantoren, welke - evenals de met deze kantoren verbonden hulpkantoren en poststations (het ressort der resp. voormalige hoofdkantoren)- niet onder een hoofdkantoor zullen ressorteeren.
Bron De Nederlandse Vereniging voor filatelie.
Met Delpher zijn meerdere advertenties te vinden waarbij het postkantoor genoemd wordt als correspondentie adres. Waar dat postkantoor dan precies gelegen is blijft in alle advertenties een raadsel. Er waren ook geen adressen, en de postbode route adressering wijzigde als en een andere postbode kwam, als er gebouwd werd en dergelijke.
Deze advertenties verschijnen zo 1840 (hiernaast) tot 1936. ps. Delpher wordt nog steeds aangevuld, dus al u zelf zoekt, kunt u misschien andere data vinden
1870 - 1882
.
postkantoor nr 1, direct vooraan links op de Dorpsstraat rond 1880
Vermoedelijke locatie: Dorpsstraat rond de Dorpsstraat nr 56 (Mastbergen) Renkum. Het hek links zou van Rijnzicht kunnen zijn
De Renkumse post valt tot 1882 onder Wageningen en er is aanvankelijk slechts een hulppostkantoor.
"In het volgende pand woonde Willem Blom, een metselaar die er ook een kroegje had. (1862) Daarna, in 1868 woonde hier de familie van Itterson. Dit pand was in 1870 ook het postkantoor van het dorp. En van Itterson was de eerste postdirecteur. Hij had toen twee bestellers, Jan Lamers, en Piet Dixon. Zijn woning werd in 1882 aangekocht door de heer Busé, en verbouwd in 1883". Naar Burgsteyn Bomen over Renkum, pagina 252.
In 1882 komt het voormalige hulp postkantoor in de verkoop en dhr. Buse van huize Rijnzicht was er als de kippen bij. Het werd verbouwd tot koetshuis en woning voor de koetsier. Uiteindelijk werd dit het pand rond 1900 afgebroken en vervangen door een wat meer moderne woning die heel lang beschikbaar is gebleven voor het personeel van het huis. Deze locaties zijn allemaal aan de oostelijke kant van Rijnzicht.
Het huisje tussen het grote pand van meneer Buse en de bazar van Noppen werd het eerste postkantoor in Renkum dat later verhuisde naar het grote pand aan het eind van de Achterdorpstraat op de hoek met de Le Maitresteeg.
Het postkantoor voldeed aan een behoefte, de ruimte werd al na twaalf jaar te klein bevonden en men verhuisde naar een nieuw onderkomen aan de Achterdorpsstraat. De bevolkingsgroei zal ook mee gewerkt hebben.
Een artkel is niet gebruikt: Sinds 1882, postkantoor in Renkum, in Gelders Archief 2861 Collectie H.C.J. Erkens 8-1.
1882 - 1911
Aanbesteding in 1881
advertentie uit 1881
Op 15 juni 1882 werd het nieuwe postkantoor aan de Achterdorpsstraat 3 in gebruik genomen.
De BAG noemt 1899 ?? als datum dat het pand gereed gekomen is voor gebruikt.
postkantoor Achterdorpsstraat 3
In de periode 1882 tot en met 1884 was Johannes A. Bloemsma de eerste post- en telegraafdirecteur in Renkum. In 1884 wordt J.D. Doorman er directeur.
Dit pand staat er nog steeds, en heeft na de ingebruikname van het postkantoor (het
derde) aan de Dorpsstraat 8 nog lang dienst gedaan als een politiebureau, een politiepost en hulpkantoor van de gemeente Renkum.
het postkantoor staat rechts
postkantoor nr 2 (rechts, het witte gebouw) en 3 (links)
Postkantoor Renkum, Dorpsstraat 9, Renkum
1911 - 2000
uitnodiging om een offerte te maken uit 1907
In die bocht met de kruising Dorpsstraat - Achterdorpstraat was voor 1908 een soort moestuin waar gebouwd kon worden en er in 1910 een nieuw postkantoor open ging. De BAG heeft het over 1911 als dienstjaar of te wel 1910 bouwjaar.
postkantoor nr 2 (rechts, het witte gebouw) en 3 (links)
Na de verkoop van het hulppostkantoor wordt er een ander postkantoor gebouwd, volgens de BAG in 1899 betrokken. Dit zou dus fout kunnen zijn, in Renkum kent de BAG bijzonder veel fouten. Vermoedelijk dus gebouwd in 1881-2. Dat voormalige postkantoor staat er nu nog, maar heeft intussen wel meerdere functies gehad. Het adres is Achterdorpsstraat 3 Renkum. Op de foto is dit voormalige postkantoor te zien, het witte gebouw, achter het latere postkantoor.
het postkantoor met de toren, die is op een gegeven moment verdwenen.
Het laatste Renkumse postkantoor (nummer 3) is uit 1911, volgens de BAG. Oorspronkelijk was er een markant torentje, dat is rond 1929 verdwenen.
Ansicht voor 1929
2018
Het postkantoor nummer 3 verdween rond 2000, tegenwoordig is er een post-balie in de Bruna-winkel.
In 2011 begint er een restaurant Oude Post. Helaas al weer dicht.
Bestelhuis Heelsum (toen nog gemeente Doorwerth)
Te Heelsum was 1856 een bestelhuis gevestigd behorende tot postale gebied van het
postkantoor Wageningen. Het bestelhuis werd op 31 juli 1871 opgeheven en vervangen door een hulppostkantoor.
Het hulppostkantoor Heelsum werd opgericht op 1 augustus 1871 en behoorde tot het ressort van het postkantoor Wageningen.
Bron De Nederlandse Vereniging voor filatelie.
xxxx tot rond 1911
Van het Heelsumse postkantoor in de gemeente Doorwerth zijn meerdere foto's en dergelijke. Dat komt omdat het naast een bijzondere kerk staat; het kerkje op de heuvel.
Gelders Archief een foto waarbij ook de boerenschuur er achter te zien is. Foto uit de jaren 1900 1911.
Het oude postkantoor wordt afgebroken en op die plek verschijnt in 1911 een nieuw gemeentehuis voor de gemeente Doorwerth. De gemeente Doorwerth gaat samen met de gemeente Renkum in 1923. Het Doorwerths gemeentehuis heeft dan geen functie meer en wordt een pastorie.
De postkantoor functie van het afgebroken postkantoor wordt voortgezet op een nieuw adres.
Weet iemand welk adres is gebruikt van 1911 tot en met 1923, want in 1911 is het latere postkantoor aan de Kastanjelaan 6 in Heelsum niet in de gemeente Doorwerth?
1911 tot rond 1941
Het oude postkantoor wordt afgebroken en op die plek verschijnt in 1911 een nieuw gemeenthuis voor de gemeente Doorwerth. De gemeente Doorwerth gaat samen met Renkum in 1923. Het gemeentehuis heeft dan geen functie meer en wordt een pastorie.
De postkantoor fuctie van het afgebroken postkantoor wordt voortgezet op een nieuw adres.
"Op 10 maart 1900 koopt oudste zoon Willem een perceel van 1000m2 aan de Kastanjelaan van zijn vader George Ernst voor f.1000,- .Op dat stuk grond liet Willem een huis bouwen, Kastanjelaan 8".
"Het stuk grond bij de Kastanjelaan 8 was zo groot dat er een huis naast gebouwd kon worden, Kastanjelaan nr 6. Dat kwam in 1912 gereed, en werd later de werkruimte van Jakobus, die ‘Brievengaarder’ bij de PTT opklom tot Postkantoorhouder, wat hij tot 1941 zou blijven. De dochters Hendrien en Agniet bleven op de Kastanjelaan 8 wonen wat tot 1958 functioneerde als pension en tot september 1985 in bezit bleef van de familie Venendaal".
bron Voorouders Veenendaal.
J.W. Veenendaal had kantoor op de Kastanjelaan 6. De linkerkant was het postkantoor en aan de rechterkant, daar was het woonhuis.
Volgens de BAG zijn de Kastanjelaan 6 en 8 gebouwd in 1910, klopt weer net niet met bovenstaande teksten.
in 2021
A. Gerritsen, kantoorhouder PTT 194. Het kantoor is in 1989 gesloten.
Distributiekantoor Doorwerth: Te Doorwerth was een distributiekantoor gevestigd behorende tot het postale gebied van het postkantoor Arnhem. Het distributiekantoor te Doorwerth werd op 31 augustus 1850 opgeheven.
Bestelhuis Doorwerth: Te Doorwerth werd in 1859 een bestelhuis gevestigd behorende tot het postale gebied van het postkantoor Arnhem. Het bestelhuis te Doorwerth werd op 31 december 1866 opgeheven en niet vervangen door een hulppostkantoor.
Het poststation te Doorwerth is op 31 juli 1948 opgeheven en vervangen door een hulppostkantoor.
Hulppostkantoor Doorwerth: Met ingang van 1 augustus 1948 is te Doorwerth een hulppostkantoor gevestigd behorende tot het ressort van het postkantoor Oosterbeek.
Bron De Nederlandse Vereniging voor filatelie.
1919 tot xxxx
Architect Jan Rothuizen uit Heelsum maakte een plan voor een fabrieksdorp, met luxe woningen voor de fabrieksleiding en kleinere cottagewoningen met rieten dak voor de gezinnen van de arbeiders. Er kwam een bakker, een kruidenier, een school, twee cafés en in 1919 ook een eigen postkantoor. Het dorp kreeg toen de naam Heveadorp.
Kadaster dienstjaar 1924, doch gemaakt in 1922 en aan de rechterkant van de Middenlaan staat één pand: Post en telefoon kantoor op kavel 1039. Wie weet dan welk jaar dit wel is?
Links de Coop en het volkskoffiehuis, rechts het postkantoor, een bewerkte ansichtkaart.
De Middenlaan met aan de linkerkant op nr. 10 het postkantoor en op nr. 7 rechts het Volkskoffiehuis.
1949
"DOORWERTH De heer J. Th. Baars werd gehuldigd.Velen bezochten receptie Maandagmiddag nam de bevolking van Doorwerth in „De Valkenier” afscheid van de heer J. Th. Baars, kantoorhouder bij de P.T.T., die deze dag met pensioen de dienst verlaat. Het is een grootse huldiging geworden. Zeer velen kwamen op de afscheidsreceptie. Onder de aanwezigen merkten we b.v. op de heer H. W. Voorbrood, directeur van het P.T.T. kantoor te Oosterbeek, dr. G. H. P. J. Gouda Quint, hoofd veterinaire dienst en directeur van het slachthuis, ir. J. Barentz, directeur der N.V. Ver. Ned. Rubberfabrieken, ir. Lussenburg, produktieleider der Heveafabrieken, de doktoren J. N. Teer en F- H. Zegers, pastoor Weitjens, e.a. Een weelde van bloemen en vele geschenken zijn de heer Baars aangeboden. De heer T. Verbeek, hoofd der Chr. Nat. School, sprak namens de Doorwerthse gemeenschap. „Als er ergens service is verleend, dan was het op het postkantoor te Doorwerth-Heveadorp'', aldus de heer Verbeek. Namens de Doorwerthse bevolking bood hij een televisietoestel aan. De heer H. W. Voorbrood, directeur van het postkantoor te Oosterbeek, bracht de heer Baars hulde namens de P.T.T. H.j wees op de uitstekende staat van dienst van de scheidende kantoorhouder. Namens de directeur-generaal der P.T.T. bood hij als blijk van waardering de afscheidspenning aan met een vererend schrijven. De heer J. W. Donderwinkel schonk namens het personeel van het kantoor Oosterbeek een staande asbak. Het personeel van het kantoor Doorwerth offreerde de chef een leren bergmap". Uit de Arnhemsche courant 01-09-1959
In 2010 werd Heveadorp officieel als zesde dorp aan de gemeente Renkum toegevoegd vanwege de eigen postcode.
Na de oorlog is het beschadigde postkantoor en dit gedeelte van de Middenlaan, niet meer terug gebouwd.
Hulppostkantoor Wolfheze
Met ingang van 1 januari 1909 is te Wolfhezen een hulppostkantoor gevestigd.
Het hulppostkantoor te Wolfhezen is op 1 september 1929 overgebracht van het ressort van het postkantoor Arnhem naar het ressort van het postkantoor Oosterbeek.
1. De kantoornaam Wolfhezen wijkt af van den dorpsnaam, waarvoor als juiste schrijfwijze Wolfheze is aangenomen.
2. Laatstgenoemde schrijfwijze, welke reeds vrij algemeen gebruikelijk is, zal ook voor den PTT-dienst worden ingevoerd.
Bron De Nederlandse Vereniging voor filatelie.
Postkantoor 1 van 1908 tot 1919
De komst van het grote Psychiatrisch Ziekenhuis begin 20e eeuw in Wolfheze maakt een postkantoor noodzakelijk. In 1909 wordt in het het voorhuis van een ontginningsboerderij op het terrein als Hulppostkantoor ingericht. Die ontginningsboerderij is verdwenen bij de bouw van een directeurswoning: Casa Blanca, dat stond tegenover café van Dijk - De Tijd. Nu is er een grasveld met een monument. De ontginningsboederij werd bewoont door de fam. Ottes.
"In januari 1909 wordt te Wolfheze een hulp postkantoor (en telegraafkantoor) geopend. Als zodanig wordt de voormalige boswachterswoning ingericht. Op 16 januari 1909 meldt de Oosterbeekse Courant dat J.E. Ottes en echtgenote zich in december 1908 in het pand hebben gevestigd. Behalve postkantoorhouder en postbezorger was hij schoenmaker op de Stichting Wolfheze". Bron Heemkunde Renkum.
Postkantoor 2 van 1922 tot 1993
Het postkantoor dat ik zelf kende was aan de Wolfhezerweg 81 en heeft volgens de BAG als oorspronkelijk bouwjaar 1919
Hier wordt de nieuwbouw bevestigd.
Een revisie in 1935
Parool november 1975
1981
2022
Tot juni 1993 is er nog een postkantoor in Wolfheze. Daarna komt er een postagentschap bij drogisterij Silfhout aan de Heelsumseweg. Drogisterij van Silfhout was heel bijzonder. Je kon er terecht voor een kapper, een boekhandel, glazen zetten, verf winkel en zo voort. Helaas is de winkel van Silfhout verdwenen.
Oud Wolfheze over het postkantoor
Demoed: Van een groene zoom aan een vaal kleed, 1953, Oosterbeek - Drukkerij en Uitgeversbedrijf C.V. Adremo.
De Nederlandse Vereniging voor filatelie
Gelders Archief
