Onderzoek ansichtkaarten, Jagershuis te Doorwerth. Aangevuld met foto's, om het tijdsverloop zichtbaar te maken. Een onderzoek naar het moment (welk jaar) een foto voor een ansichtkaart gemaakt is. Het Jagershuis is meermalen opgeknapt en verbouwd. Als je de ansichtkaarten op "tijd" zou kunnen leggen, dat weet je de volgorde van de verbouwingen. Het op tijd leggen is geen sinecure. Maar er zijn handigheidjes: wel of geen houten hek. De verbouwingen aan het pand, meer is later. De inrichting van de tuin, van vrijwel niets, naar potplanten, rododendron, hagen, struiken, bomen. De variatie van de tuininrichting is te groot.	Hans Braakhuis Laatste update: mei 2017 hoofdpagina Jagershuis                                             home Aantal ansichtkaarten en foto's: 51
Tot nu toe de oudste kaart. Op het Jagershuis staat een stenen schoorsteen. De klokkentoren is niet zichtbaar, maar staat wel op dezelfde foto, ingekleurd op de dezelfde foto hieronder. Ken een andere kaart gelopen in 1908. Op alle ansichtkaarten zie je de cementrustieke trappen, het hek bij de vijver. Deze zijn rond 1900  aangelegd in opdracht van Scheffer, de eigenaar van de gehele Duno, door de landschapsarchitect Copijn. Uitvoerder van dit werk was het bedrijf Moerkoert. Ken geen ansichtkaarten zonder deze trappen.
Gemaakt ver voor de periode dat Driessen er gaat wonen. Twee keer dezelfde ansichtkaart, maar de verhoudingen zijn iets anders en er is wel of geen kleur. Deze gekleurde kaart is afgestempeld op 29 mei 1909. Ken een andere versie in bezit van het GA die in 1904 heeft gelopen. Het GLK dateert deze kaart rond 1900. Het Gelders Archief heeft deze kaart in bezit. Ze is uitgeven door Dr. Trenkler Co. En wordt door het GA gedateerd tussen 1900 - 1910.
Veel dezelfde kenmerken, maar er is nu een behoorlijke struik voor de buitentrap naar boven.	Het Gelders Archief heeft deze kaart uitgegeven door Schaefer Amsterdam in haar bezit en het GA dateert de kaart tussen 1900 - 1910.
De kaart hiernaast heeft gelopen in augustus 1906. Bijna dezelfde foto als hiernaast, de fotograaf staat iets meer naar links dan bij dekaart hiernaast. Kennelijk ingekleurd, gelopen in 1910.
Oude tekening met twee schoorstenen. De schoorsteen aan de voorzijde is geen schoorsteen doch een klokkentoren.  Bron: Marktplaats. Hieronder een dezelfde kaart die heeft gelopen op 18-08-1910. Het GLK dateert deze kaart, uitgegeven door J.D. Ham, Oosterbeek rond 1900.	Bron het Gelders Archief en zij dateren deze kaart tussen 1900 en 1910.
Het Weekblad Buiten heeft een foto van het Jagershuis gepubliceerd in 1910. Voor de bron, klik op de foto zelf. Als je goed kijkt naar de foto, dan zie je houten balkjes aan de rand van de weg liggen. Ze zijn zichtbaar op ansichtkaarten vanaf 1904. Mogelijk om afstromend water te remmen en erosie tegen te gaan. Bij het Jagershuis zie je enkele nog kleine (sier)struiken.
Ansichtkaart met het houten hek. De inrichting van de tuin is al aanwezig.
Bron: eigen collectie. Bij het GLK is een gelijke kaart die gelopen heeft in 1911.
Dit is een oude kaart. De cementen trap en het hek bij de vijver zijn gemaakt rond 1900 door Copijn in opdracht van Scheffer. Om het Jagershuis staat een houten hek en de witte verf tussen de balken is nog niet te zien. Er is een goed een klokkentoren zichtbaar, met puntdak. Bron: eigen collectie. Gelopen 1909.
Deze kopie van een ansichtkaart is in het bezit van het GLK. Zij dateren de opname uit 1922. Het houten hek is nog zichtbaar. Dus moet het een kaart zijn voor 1913. Het Gelders Archief heeft deze kaart ook in het bezit. En zij dateren deze kaart tussen 1900 en 1910.
Kaart uit eigen collectie. Gelopen in augustus 1930. Opname echter gemaakt voor 1913.
Op deze ansichtkaart zie je een ijzeren in plaats van een houten hek. En het Jagershuis is nu geschilderd. Goed zichtbaar door witte strepen tussen de balken en de naam Jagershuis valt nu ook beter op. Op de foto een onbekende wandelaar en er staan mensen op het erf voor het Jagershuis. Ook goed zichtbaar een buiten-toilet dat ook op alle voorgaande kaarten voorkomt. Leuk aan deze kaart zijn de zwart getekende randen van de schoorstenen en daklijst en een witte contour bij de linker andere schoorsteen. Daarmee ontstaat een indruk van scherpte. Bron: Gelders archief. Deze kaart heeft gelopen in 1925. Opname echter gemaakt voor 1920. Van andere marktplaatsverkopers lees ik 1912 en 1913.
Deze ansichtkaart heeft dezelfde kenmerken als de kaart die hierboven staat. Met ijzeren hek en witte verf. Maar de fotografische techniek is aanzienlijk beter dan de kaart hierboven. Het gaat om een kopie van een kaart die op Marktplaats werd aangeboden. De verkoper van de kaart vermeldde 1913. Opvallend, achter het eerste ijzeren hekwerk, is een tweede hek te zien.	Het GLK laat me weten dat de schildering met witte accenten op ansichtkaarten bij hen maar een keer voor komt. Het GLK dateert deze kaart rond 1910. Het GLK heeft een kopie van deze kaart, gelopen in 1913. Deze kaart is ook in het bezit van het Gelders Archief. Uitgegeven door Café-Restaurant 'Westerbouwing'  en zij dateren deze kaart tussen 1920 -1930. Er is een dezelfde kaart, uitgegeven door Weenink & Snel. En dan wordt de kaart door het GA gedateerd tussen 1900 en 1910.
Een foto, waarschijnlijk gemaakt door de heer Driessen zelf en waarschijnlijk is dit wat hij aantrof. De familie Driessen heeft deze foto op een later moment gedigitaliseerd en de naam gegeven: Jagershuis-zoals-het-was.jpg. Als je tegenwoordig een huis wilt verkopen, bak je een appeltaart in de oven. Destijds zette je potplanten in de tuin. Bijzonder omdat de foto ook een gebouwtje links naast het Jagershuis laat zien. En dat gebouwtje komt weer niet op kadasterkaarten voor. Wel een ijzeren hek, en geen witte verf tussen de balken zoals hier onder. Wel een kleine uitbouw aan de rechterkant. Als de foto door Driessen gemaakt is, dan is de datum rond 1918-19. De aankoop was in 1919.
Een latere foto dan de foto hierboven. De witte verf is weer verdwenen. De trap is nu wel wit. Aan de zuidzijde is nu  voor het eerst een uitbouw te zien. Een soort serre. Deze uitbouw noem ik de eerste bouwfase. Vermoedelijk al gerealiseerd door Driessen, na de aankoop in 1919 en voor de bewoning van het Jagershuis in 1920. Dit omdat deze uitbouw ook in rood getekend  op de kaart hieronder voor komt. De rode inkt is hier door het Kadaster voor de nieuwe situatie gebruikt. Driessen koopt het Jagershuis in 1919. Hij gaat er eerst wonen in september 1920. De tussenliggende periode zal gebruikt zijn voor onderhoud en verbouwingen. Op deze kaart is weer de zuidelijke serre die in 1923 gebouwd is, te zien. Nu met balkon, op de vorige foto is die nog niet zichtbaar. Aan de achterzijde is ook een behoorlijke uitbouw gedaan, doch valt weg op deze foto. Bij de prenten van het kadaster zijn meer details te zien.
Alle eendjes zwemmen in het water. Het lijkt behoorlijk te regenen. Veel details zichtbaar.
Op meerdere ansichtkaarten gelopen rond 1928 is te zien dat er een theekoepeltje aan de oostzijde van het Jagershuis staat. Op oudere kaarten is deze theekoepel niet te zien, maar hij kan ook achter een bosschage zitten. Niet duidelijk is of de theekoepel ook een koepel, een halfrond dak gehad heeft. Hieronder een kaart in bezit van GLK waarop de koepel goed te zien is: Hiernaast geen ansichtkaart maar een foto gemaakt door de heer Driessen zelf. (bron Balledux). De enige foto tot nu toe waar het theehuis (?) goed op staat. Ongeveer dezelfde foto als hierboven, zonder hek voor de vijver, wel met een meisje in het gras.
Op de hoek met de Fonteinallee is een gevarieerde  beplanting met mogelijk cementrustiek. Het is duidelijk dat de kaart te romantisch is ingekleurd. De tuin rond de vijver zal net gerenoveerd zijn en staat in volle bloei. Bron van deze kaart Gelders Archief
Deze ansichtkaart, gelopen in 1927 is een van de laatste voor de verbouwing van de serre aan de vijverkant. Vergelijk deze kaart met de kaart hieronder. Bij de vijver is nu ook voor het eerst rododendron te zien. Zoek van deze kaart een redelijke opname / scan.
Gezien de behoorlijke begroeiing, ongeveer dezelfde periode als de kaart hiernaast.	Op deze ansichtkaart is te zien dat de lage aanbouw (de serre aan de kant van de vijver) vervangen werd door een aanbouw van 2 verdiepingen in chaletstijl. De bovenste verdieping lijkt gedeeltelijk een overdekt balkon te zijn. Op grond van de ansichtkaarten kan deze verbouwing momenteel nog niet gedateerd worden, er zijn momenteel alleen ongelopen kaarten bekend. Bron GLK, geschat 1930 - 1935.
foto waarschijnlijk gemaakt door de heer Driessen? genaamd uit 1921 ??. Maar geen houten hek, geen ijzeren hek. Wel veel struiken dat doet vermoeden dat deze foto uit een veel latere periode is. Vanaf eind jaren 1920 verdwijnt het ijzeren hek.
Op een gegeven moment komt er een kleine toren (wit) aan de voorzijde van het gebouw. Bij de prenten van het kadaster is te zien dat een aaneenschakeling van alle gebouwen eerst in 1932 geschiedt. Deze toren is niet als zodanig herkenbaar. Zoek van deze kaart een redelijke opname / scan.	bron Gelders Archief. De personeelskamers boven de garage zijn goed zichtbaar.
Rond het Jagershuis is een terras zichtbaars, met een (stenen) balustrade als rand. Er is een ongehinderd zicht naar de uiterwaarden en de Rijn, want er staan geen bomen langs de Fonteinallee. Tussen huis en vijver zijn weinig bomen, eigenlijk alleen langs de oostelijke gebouwen, en er is sierbeplanting te zien. Kaart in bezit van het GLK.
In de laatste fase van het huis is er een toren bijgebouwd. Deze diende o.a. voor het geluid van het orgel van Driessen. De toren staat wel achter het oorspronkelijke Jagershuis en niet naast de muziekzaal. De beplanting (de kleine boom voor het huis, de beplanting op het terras, etc.), lijkt tussen de foto’s met en zonder toren niet veel gegroeid. Vermoedelijk is de toren dus vrij kort na de foto’s van de vorige fase gebouwd. De tuin aan de vijverzijde lijkt heeft lage rechte hagen. Driessen had het druk, niet alleen aan het Jagershuis is veel gebouwd, ook aan de tuin is veel verbouwd.
Kijk eens naar het verschil in de hoogte van de voormalige kerstboom op de foto hiernaast. Gegroeid ten opzichte van de ansichtkaart hierboven. Ook de siertuin op de kaart hierboven is verwilderd. Bron een ansichtkaart die op Marktplaats werd aangeboden. Bron: Gelders Archief, waarschijnlijk 1935
kaart met toren, gelopen 194x, bron Balledux	Scan uit de collectie van Fien Bos, kennelijk een uitsnede van de ansichtkaart hiernaast.
Op deze foto’s is het extreem hoog water en staat de Fonteinallee blank. Van het Kasteel Doorwerth zijn meerdere ansichtkaarten met extreem hoog water in 1926, maar deze opname moet na 1932 gemaakt zijn. Want de toren is zichtbaar.
Een foto uit het bezit van het Gelders Archief. Deze ansicht is moeilijk te dateren. Er staat een eikenboom voor het huis. Dit kan een volgroeidere versie zijn van het kleine boompje uit andere ansichten (huis met toren), of een boom die er stond voor de andere ansichten gemaakt werden (huis zonder toren). Goed zichtbaar is de beplanting: rododendron en bamboe, beplanting in de vijver(oever). Onder aan de trap ligt een bootje aangemeerd. Gezien de rododendron vermoed ik dat de foto uit een latere periode is, en dat de toren niet zichtbaar is.
De fundamenten van een terras ten zuiden van de muziekzaal, geheel rechts, zijn heden ten dage nog te zien.
Opname vanaf de Fonteinallee, witte fundamenten van de terrassen zijn hier goed te zien.	Het Jagershuis, woonhuis (met muziekzaal) van de familie Driessen. Bij deze verbouwing, omstreeks 1938, zijn de deuren van het woonhuis vervangen door ramen. bron: Gelders Archief. Bijna dezelfde opname en tijdperk als de foto hierboven.
	Een ansichtkaart (foto van Marktplaats) met de hoogste rododendron voor de vijver, de verkoper vermeldde dat de opname rond 1942 gemaakt was. De toren is hier niet zichtbaar.
Opname gemaakt door Anny Diessen uit Zwolle op zondag 26 juli 1942, tijdens een bivakkeertocht op de Jufferswaard in Renkum, vanuit Zwolle, waar ze woonde. Uit haar dagboek: "We marcheerden door en kwamen bij het groene jagershuis. 'n Prachthuis, bewoond door Driessen, den chocoladefabrikant."
Foto gemaakt door dhr. Driessen. Jaartal , na 1932. Gemaakt vanaf de dijk rond het Kasteel.
De uiteindelijke situatie zoals het was in september 1944. Na veel beschietingen, gaat uiteindelijk alles in de brand op maandag 2 oktober 1944. Tekening waarschijnlijk door de Driessen zelf gemaakt. Ten tijde van het schrijven van het dagboek of vrij vlot daarna (1944-1945). Het perspectief klopt niet geheel. Daardoor zijn de verschillende onderdelen wel goed zichtbaar. Bijzonder, de opgaande trap aan de voorzijde van het woongedeelte staat er niet op! Bron: deze kaart staat afgedrukt in het dagboek. De toelichtende blauwe tekst is van de auteur.
Geen ansichtkaart, maar een foto. Wie de foto gemaakt heeft ?  Driessen beschrijft in zijn dagboek letterlijk wat er op de foto te zien is. D.d. Maandag 2 oktober 1944: "Nu was het volkomen verwoest en er stond niets meer overeind dan de hoge schoorsteen van de centrale verwarming."  Ook uit het dagboek: "Reeds 22 Mei '45 vlak na mijn bezoek aan Doorwerth kort na de Bevrijding". Deze foto is alleen in het bezit van het Gelders Archief. Het GA geeft aan dat de opname gemaakt is door: "Een lid van de familie Driessen (?)".
In 2016 is de fundering van het voormalige theehuis opgeknapt en weer rechtgezet. In het midden kwam een witte zuil.
Heeft u eigen foto's of ansichtkaarten uit de periode 1900 - 1945, wil er graag een kopie van maken. Voor de periode 1900 tot 1920 is er nu wel een goed beeld, qua ansichtkaarten, niet qua datering. Dat zou nog veel preciezer kunnen. Er blijven veel vragen open. Heeft u aanvullingen, opmerkingen, graag!	Gebruikte bronnen: Kadastraal Archief bij het Gelders Archief te Arnhem; Gelders Landschap en Kasteelen (GLK); GLK, een studie van Ciska van der Genugten naar de leeftijd van enkele ansichtkaarten; familie Driessen en Balledux Marktplaats (kopieën van te koop aangeboden ansichtkaarten); Eigen verzameling.