Onderzoek kadasterkaarten Jagershuis Doorwerth. Een onderzoek naar het moment (welk jaar) Kadasterkaart gemaakt is. Een voordeel van Kadasterkaarten is dat er altijd een dienstjaar op staat, en veelal ook een opname datum. Het Jagershuis is meermalen opgeknapt en verbouwd. Een probleem: Kadasterkaarten worden altijd achteraf getekend. Wanneer een gebouw dan precies gebouwd werd, wanneer is het voor bewoning gereed, dat blijft voor het kadaster open. Aanleiding voor het kadaster is echter veelal wel een veranderde situatie. De hieronder getoonde kaarten geven geen uitsluitsel over de (ver)bouw-data van het Hertenhuis, het Jagershuis en het Berghuis. |
Hans Braakhuis Laatste update: sept 2022 hoofdpagina Jagershuis home |
In 1843 verkocht J.A.P. baron van Brakell een deel van zijn grond voor de aanleg van de spoorlijn Utrecht-Arnhem. Hij stelde echter als voorwaarde dat er in Wolfheze een spoorhalte zou komen. Op 14 mei 1845 werd deze ‘Rhijnspoorweg’ geopend en kwam er ook daadwerkelijk een halteplaats in Wolfheze. Kort daarna liet Van Brakell de Wolfhezerweg, die de Utrechtseweg met deze halte verbond, bestraten. In 1847-48 werd de Italiaanseweg door hem aangelegd en bestraat. Deze weg sloot zodoende aan op de eerder aangelegde Wolfhezerweg. Door deze ‘verbinding’ was de spoorhalte Wolfheze vanuit kasteel Doorwerth goed te bereiken. Op de kadasterkaart hiernaast, gemaakt op 31 mei 1849, is de Italiaanseweg slechts licht gearceerd. Wel goed zichtbaar en herkenbaar aan de twee vijvers op de Fonteinallee, de boerderij die van Brakell laat bouwen. | Een uitsnede van C 223, dienstjaar 1850, gemaakt door C. den Hartog op 31 mei 1849. Op de hele kaart is vermoedelijk ook de bouw van 2 andere dienstwoningen te zien. Helaas is de Fonteinallee niet weer gegeven. De kavelnummer daarvan zijn 225 en 226. |
De
kadasterkaart hiernaast is gemaakt op 28-02-1856, De kavel van de
boerderij het Hertenhuis is ingetekend, evenals de Italiaanseweg. Kavel nummers 246 voor de boerderij en 244 voor het oostelijke gedeelte. |
|
Een
Kadastertekening uit 1900 (dienstjaar 1901). De oppervlakte van het
Jagershuis is 63,5 vierkante meter, zonder de twee uitbouwen aan de
linker- en bovenzijde. Een schuur aan de bovenkant meet ongeveer 4x4
meter. Er is een iets latere kaart met alleen perceelnummer 238 en 455,
gemaakt op 1 april 1900. Kavelnummer 246 wordt 455 (nu Jagershuis) en het oostelijk gedeelte gaat van 244 naar 456. |
|
Er is een kaart gemaakt op x juni 1917 waarbij de kavel nummers 238 en 455 worden vervangen in 781 (de Italiaanseweg), 782 (ten oosten van het huis) en 783 (het huis) | |
In 1919 komt het Jagershuis in het bezit van de heer Driessen. Het is zijn bouwaanvraag voor een eerste uitbreiding, die het kadaster de tekening hiernaast laat maken. De tekening is gemaakt op 8 juli 1920. Of te wel voor de verhuizing van Driessen naar Doorwerth rond 31-09-1920. Het Jagershuis wordt dan uitgebreid met een nieuw noordelijk gedeelte. Het zuiden is aan de onderkant. De uitstulping aan de rechterkant bij het oude gedeelte is kennelijk voor de trap aan de straatzijde. De op de kaart aangegeven nieuwe gedeelten zijn met rode pen getekend en wordt aangegeven met "nieuw", inclusief een serre. Op veel ansichtkaarten zal de uitbouw aan de achterkant niet altijd zichtbaar zijn. Want het opname standpunt van een fotograaf, met de zon in de rug is meestal aan de linker onderkant van deze kaart, kruising Fonteinallee, Italiaanseweg. Het dienstjaar van deze plattegrond is 1921, het jaar volgend op een wijziging, en eerst dan van belang voor de belastingen. De totale lengte van het gebouw is nu 22,56 meter. Voor de breedte zie ik 10,31 meter, of 11,97 meter, zonder het bordes van de trap aan de voorzijde. Daar kom ik niet goed uit. |
|
Kadasterkaart gemaakt in juli 1921. Van belang is dat het Berghuis er dan nog niet op staat. In het midden bovenzijde zijn Eikenhof en het reeds verdwenen Woudlust te zien. | |
Kadasterkaart
gemaakt in maart 1923. Dan is dus de nieuwbouw al klaar. Nieuwe
gedeelten zijn met een rode pen getekend, zoals een vrijstaande garage
en een nieuwe ruimte, met een gang naar de oude oorspronkelijke
blokhut. Later wordt deze grote aanbouw steeds de muziekzaal genoemd. Muziekzaal achter 'Jagershuis' gebouwd door dhr. Th.H. Driessen. Een bericht in de Oosterbeekse Courant van 29-12-1923 Goed zichtbaar, de dan gebouwde lage zeshoekige toren, later vervangen door de veel hogere vierkante toren. |
|
Kadasterkaart gemaakt in april 1923. Van belang is dat het Berghuis er nu wel op staat. Het geeft nog geen duidelijkheid wanneer het Berghuis nu gebouwd wordt, doch wel is nu duidelijk na juli 1921 en voor april 1923. Het Berghuis bestaat hier nog uit één gedeelte. | |
Kadasterkaart getekend in juli 1927. Het Berghuis bestaat nog uit één gedeelte. Kavelnummers C 1247 voor het Jagershuis en C 1248 voor het Berghuis. |
|
Een iets andere kaart, rond 1930. Het noorden is op deze kaart het westen. Komt wel vaker voor. Het Jagershuis is al vrijuitgebreid met drie delen. Eikenhof en Woudlust zijn rechtsonder te zien. | |
Kadasterkaart gemaakt op 27-08-1932. De garage wordt met de woning verbonden en heet dan "gedeeltelijk nieuw". Kavelnummer blijft gelijk 1247. De vierkante toren van het Jagershuis staat niet op deze kaart ingetekend. En zal dus van een latere tijd zijn. Er zal nog wel een latere kaart zijn waarbij er voor het personeel een eigen ingang wordt gemaakt aan de westzijde van het Kinderhuis. Deze ingang verschijnt wel op de vele ansichtkaarten. |
|
Van
het Kadaster heb ik zo ongeveer 300 kopieen van hulpkaarten, veldwerkkaarten en
leggers mogen ontvangen. Veel dank hiervoor aan Gerard Odding en een
collega. Er blijven veel vragen open. Heeft u aanvullingen, opmerkingen, andere ansichtkaarten of foto's'graag. |
Gebruikte bronnen: Kadastraal Archief bij het Gelders Archief te Arnhem. |